प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना
केंद्र सरकारने असंघटित क्षेत्रातील कामगारांना विचारात घेऊन पीएम विश्वकर्मा योजना हा एक नवीन उपक्रम सुरू केला आहे. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी केंद्र सरकारने दिलेल्या अधिकृत संकेतस्थळावर नोंदणी करणे आवश्यक आहे. या योजनेच्या फायद्यांची तपशीलवार माहिती सरकार प्रदान करत आहे. अर्जदारांना अंतिम मुदतिपूर्वी अर्ज करण्यास प्रोत्साहित केले जात आहे.
या लेखाद्वारे, आपण पीएम विश्वकर्मा योजना २०२४ बद्दल सर्व माहिती जसे की, योजनेचा उद्देश, पात्रता निकष, फायदे, वैशिष्टे, महत्वाची कागदपत्रे इ. माहिती घेऊ. याशिवाय या योजनेसाठी ऑनलाईन अर्ज करण्याच्या प्रक्रियेचा देखील आढावा घेऊ. या योजनेच्या संपूर्ण माहितीसाठी हा लेख शेवटपर्यंत वाचा.
PM Vishwakarma Yojna|प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना
पीएम विश्वकर्मा योजना ही एक पारंपरिक कौशल्य असणाऱ्या असंघटित कामगारांना मदत देण्यावर भर देणारा नवीन कार्यक्रम आहे. ग्रामीण अर्थव्यवस्थेत महत्वपूर्ण योगदान देणाऱ्या लोकांना कर्जाच्या माध्यमातून आर्थिक मदत व प्रशिक्षण देणे हे या योजनेचे मुख्य ध्येय आहे. कर्जाच्या अटी लवचिक असून सुमारे ३० लाख कारागिरांच्या कुटुंबांना मदत करणे हे या योजनेचे उद्दिष्ट आहे.
आपल्या पारंपरिक कौशल्यावर आधारित असलेल्या कामगार व कारागिरांना मदत करण्यासाठी, पारंपरिक कौशल्याला चलन देण्यासाठी व ती कौशल्ये टिकून ठेवण्यासाठी भारत सरकारने पीएम विश्वकर्मा योजना सुरू केली आहे. यात विविध अठरा प्रकारची हस्त कौशल्ये सामील आहे. या योजनेद्वारे लोकांना पीएम विश्वकर्मा प्रमाणपत्र व ओळखपत्र दिले जाणार असून त्या द्वारे या क्षेत्रातील लोकांना ओळख प्रदान केली जाईल.
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजनेचे ठळक मुद्दे
या योजनेचे ठळक मुद्दे खालीलप्रमाणे
योजनेचे नाव | प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना |
---|---|
योजना सुरू करणार | केंद्र सरकार |
प्रतिनिधीत्व करणारे मंत्रालय | इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालय |
पोर्टल | pmvishwakarma.gov.in |
उद्देश | कारागिरांमधील हस्तकला कौशल्ये सुधारणे |
याचा फायदा | ग्रामीण कारागीर, उपेक्षित समाजातील कारागीर आणि कारागीर यांचे उन्नती होईल |
लाभार्थी | मजूर, कारागीर आणि कामगार |
लाभार्थी मर्यादा | 30 लाख कुटुंबे |
अर्थसंकल्पीय रक्कम | रु. 13000 कोटी |
हस्तांतरणाची पद्धत | DBT (थेट लाभ हस्तांतरण) |
पेमेंट यंत्रणा | ई-पेमेंट यंत्रणा |
स्टायपेंड रक्कम | रु. ५००/- प्रतिदिन |
प्रोत्साहन रक्कम | रु. १५ हजार ते रु. १ लाख |
होस्टिंग साइट | राष्ट्रीय माहिती केंद्र (NIC) |
अंतिम तारीख फॉर्म सबमिशनची | लवकरच अपडेट केली जाईल |
अर्ज करण्याची पद्धत | ऑनलाइन |
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना उद्दिष्ठ्ये
पीएम विश्वकर्मा योजनेचा मुख्य उद्देश हा ग्रामीण भागातील कुशल कामगारांना मदत करण्याच्या हेतूने शिथिल अटींसह कमी व्याजदरात सहज कर्ज उपलब्ध करून देणे हा आहे. पारंपरिक कौशल्य असणाऱ्या व्यक्तींना पाठिंबा देणे आणि त्याद्वारे ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला चालना देणे हे या योजनेचे उद्दिष्ट आहे. या योजनेद्वारे ३० लाख कुटुंबापर्यंत लाभ पोहचवण्याचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे. या उपक्रमाद्वारे रोजगाराचे प्रश्न सोडवले जातील असा सरकारचा विश्वास आहे.
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना पात्रता निकष
१. योजनेमध्ये दिलेले १८ प्रकारचे पारंपरिक व असंघटित क्षेत्रातील कामगार या योजनेसाठी पात्र असतील.
२. अर्जदाराचे वय १८ वर्षापेक्षा जास्त असावे.
३. अर्जदार हा सद्यस्थितीत त्याचे पारंपरिक कौशल्यावर आधारित काम करत असावा. व तसेच त्याने केंद्र सरकार व राज्य सरकारच्या कोणत्याही योजनेतून मागील ५ वर्षात कर्ज प्राप्ती केलेली नसावी. (PMEGP, PM Svanidhi, Mudra इ.)
४. या योजनेचा लाभ हा कुटुंबातील एकच व्यक्ति घेऊ शकतो. योजनेत कुटुंबाची व्याख्या ही पती, पत्नी व त्यांची अविवाहित मुले अशी आहे.
५. ज्या कुटुंबातील कोणी व्यक्ति सरकारी नोकरीत असल्यास ते कुटुंब या योजनेचा लाभ घेऊ शकत नाही.
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना लाभार्थी
स्वयंरोजगार व्यवसाय | विवरण |
---|---|
सुतार | लाकडी उत्पादने तयार करण्यासाठी हात आणि साधनांनी काम करतात |
बोट मेकर | लाकडी बोटी बनवण्यासाठी हात आणि साधनांनी काम करतात |
लोखंड/धातू वर आधारित/दगडावर आधारित व्यापार | तलवारी, ढाल, चाकू, हेल्मेट इत्यादी विविध प्रकारच्या शस्त्रांची निर्मिती, दुरुस्ती किंवा सेवा करतात |
लोहार | उत्पादन तयार करण्यासाठी लोखंड, तांबे, पितळ किंवा कांस्य यांसारखे धातू बनवतात |
हातोडा आणि टूल किट मेकर | हातोडा आणि साधने तयार करण्यासाठी लोखंडासारखे धातू बनवतात |
लॉकस्मिथ | साधनांचा वापर करून कुलूप तयार करतात, स्थापित करतात आणि दुरुस्त करतात |
सोनार | स्वर्णाच्या आभूषणाची निर्मिती करतात |
कुंभार | मातीच्या अनेक प्रकारच्या वस्तूंची निर्मिती करतात |
शिल्पकार | घड्यांची, मुद्रांची आणि अन्य कलाकृतींची निर्मिती करतात |
शिंपी | कपड्यांचे शिवणकाम करणारे |
वॉशरमन | वॉशिंग मशीन दुरुस्ती करतात |
मेसन | एक कुशल कामगार जो भरीव सामग्रीचे युनिट (जसे की दगड किंवा विटा) टाकून बांधकाम करतो |
बास्केट/चटई/झाडू मेकर/कोयर विणकर | बास्केट, झाडू इत्यादी वस्तूंची निर्मिती करतात |
बाहुली आणि खेळणी मेकर (पारंपारिक) | बच्चांच्या बाहुला आणि खेळण्याच्या वस्तूंची निर्मिती करतात |
न्हावी | केस कापुन, चेहर्याची सुंदरता वाढवणे इत्यादी करतात |
हार घालणारा | अनेक प्रकारच्या आभूषणांची निर्मिती करतात |
फिशिंग नेट मेकर | मासे पाडण्यासाठी फिशिंग नेट निर्मिती करतात |
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजनेचे फायदे
या योजनेअंतर्गत कर्जदारांना खालील लाभ घेण्यासाठी डिजिटल आयडी, पीएम विश्वकर्मा योजनेचे डिजिटल प्रमाणपत्र मिळेल.
- कौशल्य विकास – पीएम विश्वकर्मा कौशल्य सन्मान योजना अर्जदारांना व्यावसायिक प्रशिक्षण केंद्रावर प्रशिक्षण देते. तसेच DBT (डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर) द्वारे आधार लिंक बँक खात्यात ५ -७ दिवसांचे मूलभूत प्रशिक्षण पूर्ण केल्यानंतर अर्जदारला प्रशिक्षण स्टायपेंड म्हणून दर दिवसाला रु. ५०० इतकी रक्कम मिळेल. इच्छुक उमेदवार नियुक्त प्रशिक्षण केंद्रावर १५ दिवसांच्या प्रशिक्षणासाठी देखील अर्ज करू शकतात. प्रशिक्षण कालावधीत निवास व भोजनाची मोफत व्यवस्था केली जाईल.
- टुलकिट प्रोत्साहन – कौशल्य विकास अंतर्गत प्रशिक्षण घेतलेल्या उमेदवारांना ही योजना रु. १५००० पर्यन्त टुलकिट प्रोत्साहन रक्कम देते.
- तारण मुक्त कर्ज – ही योजना सर्व पात्र उमेदवारांना तारण मुक्त कर्ज देते. कोणत्याही प्रकारच्या कर्जाचा पूर्व इतिहास नसलेल्या व्यक्ति या योजनेअंतर्गत कर्ज घेऊ शकतात.
- मार्केटिंग सपोर्ट – कर्जदारांना त्यांच्या पसंतीच्या क्षेत्रासाठी NCM (नॅशनल कमिटी फॉर मार्केटिंग) कडून मार्केटिंग सपोर्ट मिळेल. मार्केटिंग सपोर्ट मध्ये उत्पादन आणि सेवा, ब्रॅंड बिल्डिंग, पॅकेजिंग, डिझाईन व डेवलपमेंट, निर्यातदारांशी संपर्क, उत्पादन गुणवत्ता व इ कॉमर्स पोर्टलवर उत्पादने सूचीबद्ध करणे याचा समावेश आहे. NCM द्वारे खालील गोष्टी पुरवल्या जातील. – गुणवत्ता प्रमाणपत्रे, इ कॉमर्स प्लॅटफॉर्म वर सूचीबद्धता, व्यापारी मेळाव्यांमद्धे सहभाग, डिजिटल व्यवहारासाठी प्रोत्साहन,प्रोत्साहन रक्कम ही रु. १ प्रती पात्र डिजिटल व्यवहार असेल. टी आधार लिंक अकाऊंट मध्ये जमा होईल.
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना अधिक माहितीसाठी क्लिक करा.
प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना ऑनलाईन रजिस्टर करण्यासाठी येथे क्लिक करा.
आपल्या इतर पोस्ट बघण्यासाठी खालील लिंक वर क्लिक करा.
Best Scheme For Senior Citizen In 2024, मुख्यमंत्री वयोश्री योजना महाराष्ट्र २०२४ …!